Kur’lahza-ı Kerim’in yüz üçüncü suresi olan Asr suresi, Mekke devrinde inmiştir. İniş sırasına tarafından 13. suredir ve tamamı 3 ayetten oluşur. Asr suresi, adını ilk ayetinden alır. Asr Suresi, ırk aralarında “Vel Asr suresi” olarak da bilinir. Çoğu dini kaynakta, Asr suresi duası faziletleri, anlamı ve meali ile ilgili önemli bilgiler bulunmaktadır. Asr suresi okunuşu iyi anlamak ağırlık arz eder. Asr suresi okunuşu çoğu kez yapılmalıdır; çünkü bu surenin fazileti ve faydaları olduğuna inanılmaktadır. Ezberlemek ve kulak vermek isteyenler için Asr suresi anlamı (meali), Arapça yazılışı, Türkçe okunuşu, fazileti ve dinle seçeneği hakkında bilgiler anında aşağıda bulunuyor.
ASR SURESİ ARAPÇA OKUNUŞU
Bismillahirrahmânirrahîm.
ASR SURESİ DİNLE
ASR SURESİ TÜRKÇE ANLAMI
Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın ismiyle.
ASR SURESİ ARAPÇA YAZILIŞI
ASR SURESİ NUZÜL
Mushaftaki sıralamada yüz üçüncü, iniş sırasına kadar on üçüncü sûredir. İnşirah sûresinden daha sonra, Âdiyât sûresinden önce Mekke’de inmiştir. Medine’de indiğine dair rivayet de vardır (bk. Şevkânî, V, 579).
ASR SURESİ KONUSU
Sûrede insanı ebedî hüsrandan kurtaracak yollar gösterilmektedir.
ASR SURESİ FAZİLETİ
Ashâb-ı kirâmdan iki kişinin karşılaştıkları süre biri diğerine Asr sûresini okumadan ve peşinde selâm vermeden ayrılmadıkları rivayet edilir (Beyhakî, Şu‘abü’l-îmân, XI, 348).
ASR SURESİ TEFSİRİ (KUR’LAHZA YOLU)
Asr (asır) kelimesi ad olarak “mutlak zaman, içinde bulunulan zaman, karn (80 ya da 100 takvim vakit dilimi), gece, sabah, akşam, ikindi vakti, ikindi namazı, bir neslin ya da bir hükümdarın, bir peygamberin yaşadığı süre dilimi, bir dinin yaşandığı dönem” gibi mânalarda kullanılır. Müfessirler burada zikredilen asr kelimesini ikindi vakti, ikindi namazı, mutlak vakit, Hz. Muhammed’in asrı ve âhir vakit gibi öbür şekillerde tefsir etmişlerdir. Bize göre bunlar içinde sûrenin içeriğine ve mesajına en yerinde düşeni “mutlak süre” anlamıdır. Buna göre sûrenin başında zamana yemin edilerek onun insan hayatındaki yerine ve önemine dikkat çekilmiştir. Çünkü zaman, kendisi vakit üstü olan Allah Teâlâ’nın yaratma, yönetme, imha etme, rızık verme, alçaltma, ulvileştirme gibi kendi varlığını ve baki kudretini bildiren fiillerinin tecelli ettiği bir varlık şartı olması yanına, insan bakımından da hayatını içinde geçirdiği ve her türlü eylemlerini gerçekleştirebildiği bir imkân ve fırsatlar alanıdır. Yüce Allah böyle kıymetli bir gerçeklik ve imkân üzerine yemin ederek zamanın önemine uyarı çekmiş; onu iyi değerlendirmeyen insanın sonunun, 2. âyetteki deyimiyle “hayal kırıklığı” (ziyan) olacağını hatırlatmıştır. Burada “ziyan”la âhiret azabı kastedilmiştir. Çünkü zamanı ve ömrü nafile geçirmiş insan için en büyük ziyan odur (bk. İbn Âşûr, XXX, 531). Sûrede bu ziyandan ancak şu dört özelliğe sahip olanların kurtulacağı açıklama edilmiştir:
İkinci şıktaki “iyi işler”in içinde hakkı ve sabrı tavsiye etmek de vardır; ama bunlar, hem bireyin erdemini ve hemcinslerine aleyhinde mesuliyet bilincini yansıttığı keza de bireyi aşarak toplumsal yararlar doğurduğu için önemi dolayısıyla ayrıca zikredilmiştir (yargı için bk. Bakara 2/42; sabır için bk. Kur’lahza Yolu, Bakara 2/45). Hakkı ve sabrı tavsiye buyruğunda, bu görevlere kişinin öncelikle kendisinin uyması gerektiği anlamının da bulunduğu kuşkusuzdur. Bu husus, her zihin ve iz‘lahza sahibi tarafından zahmetsizce anlaşılıp benimsenecek kadar açık olduğu için âyette bunun özellikle belirtilmesine lüzum görülmediği anlaşılmaktadır.
Âyetteki hakkı ve sabrı nasihat, eğitimin önemine ve mahiyetinin nasıl olması, amacının ne olması gerektiğine de ışık tutmaktadır. Çünkü her eğitim faaliyeti sonuçta bir tavsiye yani öğüt ve irşaddır. Içten bir eğitim faaliyetinin amacı ise insanlara inançta, bilgide ve ahlâkta hakkı yani gerçeği ve doğruyu alıntı yapmak; bunun yanına hayatın farklı alanlara yönlendirilmiş şartları, maddî ve mânevî zorluklar, saptırıcı duygular, hata ve suç sebepleri aleyhinde da kişiye dayanma ve dayanıklılık aşılamaktır. Hakkı ve sabrı öğüt, toplumsal hayat ve birlikte yaşamanın getirdiği tüm ahlâkî görevleri içine alan geniş kapsamlı bir görevdir. Hakkın karşıtı bâtıldır; bâtıl ise inanç ve bilgide asılsızlık ve yanlışlığı, ahlâkta kötülüğü içine alan bir kavramdır. Keza yargı, adaletle de yakından ilişkilidir. Bu açıdan âyette insanların âdil olmaları ve hak düzeninin, yani herkesin hakkına razı olduğu ve herkesin hakkının korunduğu bir toplumsal düzenin kurulmasına katkıda bulunmaları gerektiği de anlatılmaktadır. Sonuçta kul, sûrede sıralanan dört ilkeden iman ve sâlih amel tamamen Allah’ın hakkını, hakkı ve sabrı nasihat ile de kulların hakkını ödemiş olur.
Görüldüğü gibi Asr sûresi en kısa sûrelerinden biri olmakla birlikte Kur’an-ı Kerîm’deki tüm dinî ve ahlâkî yükümlülüklerin, öğütlerin özü sayılmaya değer bir amaç zenginliğine sahiptir. Bu sebeple İmam Şâfiî’nin sûre hakkında, “Olur Ya Kur’lahza’da diğer bir şey nâzil olmasaydı, şu öyle kısa sûre bile insanlara yeterdi. Bu sûre Kur’an’ın bütün ilimlerini kucaklıyor” dediği nakledilmiştir (bk. İbn Kesîr, VIII, 499; Muhammed Eroğlu, “Asr Sûresi”, DİA, III, 502). Mehmet Âkif Ersoy’un deyişiyle Asr sûresi bize şunu anlatır:
“Hâlikin nâ-mütenâhî adı var en başı Yargı
Ne büyük şey kul için hakkı tutup uyandırmak
Hani ashâb-ı kirâm ayrılalım derlerken
Mutlaka sûre-i ve’l-Asr’ı okurmuş bu niçin?
Çünkü meknûn o büyük sûrede esrâr-ı felâh
Başta îmân-ı hakîkî geliyor sonra salâh
Daha Sonra adalet sonradan sebât: İşte kuzum insanlık
Dördü birleşti mi yoktur sana hüsrân bundan böyle”
(Safahât, İstanbul 1944, s. 419).
ASR SURESİ NE SÜRE İNMİŞTİR?
ASR SURESİ KAÇ AYET?
ASR SURESİ KAÇINCI SAYFA VE CÜZDE YER ALIYOR?
ASR SURESİ KONUSU NEYİ ANLATIYOR?
Asr suresi’nde Allah-u Teâlâ Asr’a ant etmekte ve sadece iman edip içten işler yapan, birbirlerine hakka uymayı tavsiye eden ve birbirlerine sabrı tavsiye edenlerin açık havada, insanın ziyan içinde olduğu belirtilmektedir.
İmam Şâfiî’nin bu sûre hakkında, “Şayet Kur’an’da başka bir şey nâzil olmasaydı şu öyle kısa sûre bile insanlara yeterdi. Bu sûre Kur’lahza’ın tüm ilimlerini kucaklıyor” dediği nakledilir. Sûrenin birinci ve ikinci âyetlerinde Allah asra yemin ederek insanların hüsran içinde bulunduklarına uyarı çekerken üçüncü âyetinde sırasıyla, iman edenlerin, amel-i sâlih işleyenlerin, birbirlerine hakkı ve sabrı nasihat edenlerin bundan müstesna olduklarını haber vermiştir.
ASR SURESİ DİĞER İSMİ NEDİR?
Bu sureye “Vel Asr” Suresi de denilmektedir.
ASR SURESİNE NEDEN BU İSİM VERİLMİŞTİR?
ASR NEDİR, NE KAVRAMA GELİR?
ASR SURESİ NE VAKIT OKUNMALI?
Asr suresi, süre ve mekân ayırt etmeksizin okunabilen sureler arasındadır. Kişi, sıkıntıya, derde ya da kedere düştüğü durumlarda Asr suresine başvurabilir. Bu sureyi gün içerisinde 70 defa okuyanlar sıkıntıdan ve kederden kurtulur.
ASR SURESİ NE İÇİN OKUNUR, NEYE İYİ GELİR?
Asr suresinin sıklıkla okunmasıyla ilgili bir araya gelen cemaatlerin Asr suresini okuyarak Allah’ı zikretmelerinin çok faziletli olduğu din âlimleri tarafından aktarılmaktadır. Kısa bir vakit olan Asr Suresi namazda da okunabilmektedir. Asr Suresi faydaları, faziletleri ve yararları şu şekilde sıralanabilir:
– Asr suresini her gün düzenli olarak okumayı alışkanlık hâline getiren kişinin dertleri azalır. Yüce Allah’a sığınarak dua ettiğinden sıkıntılarından ivedi vakitte arınır.
– Hastalara şifa olur.
– Bıkkınlık ve kederi alır.
ASR SURESİ ÖLÜLERE OKUNUR MU?
İslam âlimlerinin ölülere okunan dualar ve sureler konusunda farklı görüşleri vardır.
Buna rağmen, Asr suresinin ölülere okunmasında bir sakınca yoktur. Mezarlık ziyaretlerinde okunabilir.
ASR SURESİ ABDESTSİZ OKUNUR MU?
Vakıa suresi, 79. ayette “Arınmış olanlardan başkası ona el süremez.” şeklinde emredilir. böylece, cünüp olan veya abdestsiz birisinin Kur’an-ı Kerim’e el süremeyeceği gibi herhangi bir ayeti de okuyamaz.
Özetle, abdesti olmayan birisi, Kur’lahza-ı Kerim’e el dokundurmadan ezberinden bildiği ayet ve sureleri okuyabilir. Bu caizdir; fakat abdestsiz olan birisi Kur’lahza’a dokunarak Asr suresini okuyamaz. Ayet el-Kürsi, Fatiha ve İhlas gibi ayet ve sureleri okumak isteyen kimse, bunları dua niyetiyle okursa caizdir. (Elmalılı Hamdi YAZAR, Tefsir, Vakıa 79. ayet in izahı; Celal Şimşek, İslam fıkhı, IV/157)
Hem, başörtüsü olmadan da Asr suresi okunabilir; oysa Kur’lahza’a saygıdan nedeniyle başörtülü elde etmek daha iyidir.
ASR SURESİ ADETLİYKEN OKUNUR MU?
EZBERLEMENİZ İÇİN DİĞER DUALAR VE SURELER